Απαραίτητη η σύντομη στάση για ξεκούραση, την ώρα που ο Χρήστος ετοιμάζει τα φωτογραφικά σύνεργά του ενώ εγώ με τη βοήθεια του Google Maps ενημερώνομαι για την εναπομείνασα διαδρομή μέχρι την Γραμμένη Οξυά. Περνάμε έξω από την Μακρακώμη και αμέσως μετά ακολουθούμε τις πινακίδες προς Γαρδίκι Ομιλαίων. Το τοπίο είναι πανέμορφο, με ωραίο στροφιλίκι, που θα εξιτάρει όσους έχουν ακόμα αυτή την σπίθα της γρήγορης οδήγησης. Λίγο μετά το Γαρδίκι κάνουμε μία μικρή παράκαμψη για να επισκεφτούμε το βυζαντινό μοναστήρι της Στάγιας, από το οποίο σώζεται σήμερα το καθολικό του ναού. Χαρακτηριστικό σημείο φωτογράφισης η γέφυρα που περνά πάνω από έναν χείμαρρο και που πολλές φορές μέσα στον χρόνο είναι απροσπέλαστη.
Σχεδόν το ίδιο απροσπέλαστος, τέτοια εποχή τουλάχιστον, είναι και ο δρόμος προς τη Γραμμένη Οξυά, από το διάσελο (θέση Ρίπα), που βρίσκεται σε υψόμετρο 1.690 μέτρων μέχρι και λίγο πριν φτάσουμε στο χωριό. Εκεί βρίσκεται χτισμένο και το μνημείο που κατασκευάστηκε για να τιμηθεί η νικηφόρα μάχη που γράφαμε πιο πάνω και έλαβε χώρα στις 23 Σεπτεμβρίου 1828 μεταξύ λιγοστών Ελλήνων και του τουρκικού στρατού, αναγκάζοντάς τον να επιστρέψουν στο Γαρδίκι έχοντας σημαντικές απώλειες. Το μνημείο βρίσκεται λίγα μέτρα από το ορειβατικό καταφύγιο, οπότε μπορείτε να συνδυάσετε την επίσκεψή σας και στα δύο αξιοθέατα.
Μετά τις απαραίτητες φωτογραφίες, κατηφορίζουμε προς το χωριό, διασχίζοντας το εντυπωσιακό δάσος με οξυές το ύψος των οποίων πολλές φορές ξεπερνά τα 40 μέτρα. Η παρουσία του πλούσιου αυτού δάσους στην περιοχή σχετίζεται με το κλίμα του βουνού που χαρακτηρίζεται από πολύ χαμηλές θερμοκρασίες και παγωμένους ανέμους. Μοιάζει σαν να έχει βγει από κάποιο παραμύθι: Κάπως απειλητικό αλλά και σαγηνευτικό ταυτόχρονα.
Ο δρόμος είχε αρκετή περιπέτεια αφού το πέρασμα του χειμώνα είχε αφήσει τα σημάδια του με κυρίαρχα στοιχεία την άφθονη λάσπη και τα νεροφαγώματα που παραμονεύουν ενώ εσύ αναπόφευκτα θα μαγνητίζεσαι από τις αλλεπάλληλες εικόνες μιας σχεδόν παρθένας φύσης.
Μικρή στάση στην πανέμορφη κεντρική πλατεία της Γραμμένης Οξυάς, κάτι να τσιμπήσουμε στα γρήγορα και συνεχίζουμε τη διαδρομή μας νοτιότερα με σκοπό να επισκεφτούμε το πέτρινο μοναστήρι του Οσίου Ιωάννη Προδρόμου, το οποίο βρίσκεται μέσα στα έλατα και έχει υπέροχη πανοραμική θέα προς τα Βαρδούσια και την Οξυά. Και είναι γνωστό κυρίως από το γεγονός ότι εκεί ήταν μοναχός ο Αθανάσιος Διάκος.
Το σούρουπο κοντοζυγώνει και έχουμε δύο επιλογές: Η πρώτη να ακολουθήσουμε έναν ορεινό χωματόδρομο που θεωρητικά καταλήγει μετά από κάποια χιλιόμετρα στην Άμπλιανη, ένα χωριό στην ανατολική Ευρυτανία. Η δεύτερη, να επιστρέψουμε στην Μακρακώμη, όπου και θα διανυκτερεύσουμε. Αποφασίζουμε ότι η δεύτερη επιλογή είναι και η πιο σοφή. Τελευταία πλάνα πάνω στην γέφυρα του Εύηνου, με το φως να δημιουργεί μοναδικές χρωματικές αποχρώσεις στον ουρανό.
Η επόμενη ημέρα μάς βρίσκει στον δρόμο προς Ευρυτανία, που αποτελεί ιδανικό προορισμό για τους λάτρεις της φύσης και του off roading. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε που και η προηγούμενη εξόρμησή μας έγινε στην ίδια περιοχή, η οποία βέβαια έχει τόσο «ψωμί» που θα μπορούσαμε να κάνουμε μία κάθε μήνα για πολλούς μήνες.
Στόχος μας ήταν να προσεγγίσουμε τη θέση «Κοκκάλια» που βρίσκεται πολύ κοντά στον οδικό άξονα που συνδέει το Καρπενήσι με τα παραδοσιακά χωριά Κρίκελλο και Δομνίστα. Να φτάσουμε δηλαδή στο σημείο που θέλαμε από την προηγούμενη μέρα αλλά σε μια σπάνια έκλαμψη κοινής λογικής αποφασίσαμε να «κατακτήσουμε» με πιο ορθολογικό τρόπο. Το ξαναλέμε ωστόσο: Τους καλοκαιρινούς μήνες οι φανατικοί του jeeping μπορούν να προσεγγίσουν το συγκεκριμένο σημείο και από την Γραμμένη Οξιά μέσω μίας διαδρομής 17 χιλιομέτρων σε συνεχόμενα αλπικά λιβάδια στην κορυφογραμμή του βουνού, σε μια διαδρομή όπου το off roading γίνεται απολύτως κυριολεκτικό.
Ο εντυπωσιακός χωματόδρομος προς τη θέση Κοκκάλια/Photo: Χρήστος Καραγιωργάκης
Photo: Χρήστος Καραγιωργάκης
Photo: Χρήστος Καραγιωργάκης
Ο βροχερός καιρός και οι χαμηλές θερμοκρασίες μάς συντροφεύουν σε όλο το μήκος της διαδρομής από την Μακρακώμη προς τις Ράχες Τυμφρηστού, ενώ λίγο πριν τον αυχένα αρχίζει και μια ελαφριά χιονόπτωση. Στο «διάσελο» όπως λένε οι ντόπιοι αυτό που οι Ευρωπαίοι ονομάζουν «πάσα» (sic) κάνουμε αριστερά προς Κρίκελλο, Δομνίστα, Άμπλιανη και Στάβλους. Λίγα χιλιόμετρα πιο κάτω, σε ένα δρόμο που είναι η χαρά του petrolhead, βρίσκουμε αριστερά μας μια μικρή πινακίδα που μας οδηγεί στα Κοκκάλια. Λασπωμένος χωματόδρομος με αρκετά «φαγώματα». Ακολουθούμε κατά γράμμα το μονοπάτι του χάρτη που δεν είναι τίποτε άλλο από ροδιές κάποιων 4×4 οχημάτων που σκαρφαλώνουν κατά καιρούς την ομαλή ράχη. Μετά από 10-15 λεπτά οδήγησης φτάνουμε στο σημείο όπου υπάρχει το ομώνυμο μνημείο.
Το μνημείο της μάχης ανάμεσα σε Γαλάτες και Αιτωλούς/Photo: Χρήστος Καραγιωργάκης
Σύμφωνα με τoν Παυσανία, το 270 π.Χ οι Γαλάτες (ναι αυτοί που τόσο εξωραϊσμένα έχουν παρουσιαστεί στον Αστερίξ) έκαναν επιδρομή στην Ελλάδα. Αιτωλοί και Ευρυτάνες τους περίμεναν στις Θερμοπύλες. Τότε αυτοί αποφάσισαν να στείλουν ένα μέρος της ορδής στην πρωτεύουσα της Αιτωλικής Κοινοπολιτείας, το μυθικό Κάλιον, το οποίο ακόμα δεν έχει ανακαλύψει η αρχαιολογική σκαπάνη και εικάζεται ότι βρίσκεται κάπου στην Ευρυτανία.
Photo: Χρήστος Καραγιωργάκης
Photo: Χρήστος Καραγιωργάκης
Στόχος ήταν να παρασύρουν τον στρατό των Αιτωλών. Η πόλη καταστράφηκε συθέμελα αλλά τα γυναικόπαιδα και οι γηραιότεροι είχαν προλάβει να κρυφτούν στα γύρω βουνά. Εχετε γνωρίσει Ευρυτάνισσα; Δεν θέλετε να τα βάλετε μαζί της. Αλλά αυτό οι Γαλάτες δεν το ήξεραν. Ηταν οι γυναίκες λοιπόν που σταμάτησαν τους Γαλάτες στη συγκεκριμένη τοποθεσία και τους καθυστέρησαν μέχρι να προφτάσει να έρθει και ο υπόλοιπος στρατός. Σύμφωνα πάντα με τον Παυσανία ακολούθησε κανονική σφαγή. Ελάχιστοι Γαλάτες σώθηκαν. Αιώνες μετά οι ντόπιοι εξακολουθούν να βρίσκουν διάσπαρτα κόκκαλα ανθρώπων και ζώων στην περιοχή. Μάλιστα πριν από μερικά χρόνια βρέθηκαν ελληνικά δόρατα και ένας γαλατικός πέλεκυς. Ζόρικοι οι Ευρυτάνες.
Photo: Χρήστος Καραγιωργάκης
Τοπίο στην ομίχλη/Photo: Χρήστος Καραγιωργάκης
Ζόρικος όμως είναι και ο καιρός στην περιοχή. Τα σύννεφα όλο και πυκνώνουν, σκεπάζουν τις γύρω ψηλές κορφές και σύντομα τα βλέπουμε να «σέρνονται» απειλητικά προς το μέρος μας, απλώνοντας μια κουβέρτα πάνω από το οροπέδιο. Επιστρέφουμε στον ασφάλτινο δρόμο, κάνοντας μια σύντομη επίσκεψη στο Κρίκελλο που είναι χτισμένο αμφιθεατρικά στις πλαγιές του όρους Καλιακούδα, σε υψόμετρο 1.120 μέτρων. Δεν παραλείπουμε να επισκεφτούμε την όμορφη κεντρική πλατεία του χωριού, να θαυμάσουμε την μαγευτική θέα που απλώνεται μέχρι τα απέναντι βουνά, όπως και το ναό του Αγίου Νικολάου.
Πηγή: stereanews.gr