Πόλη της Περιφερειακής Ενότητας Βοιωτίας και έδρα δήμου, χτισμένη στους πρόποδες του Ελικώνα, η Λιβαδειά ιδρύθηκε σύμφωνα με τη μυθική παράδοση από τον Aθηναίο ήρωα Λέβαδο.
Η πόλη φημιζόταν στην αρχαιότητα για το μαντείο του Tροφωνίου Διός.
Από τον 8ο αιώνα π.X. συμμετείχε στη Βοιωτική Ομοσπονδία, ενώ υπέστη καταστροφές από το σπαρτιάτη Λύσανδρο (395 π.Χ.) και το στρατό του Μιθριδάτη (86 π.Χ.).
Στους κατοπινούς αιώνες γνώρισε βαρβαρικές επιδρομές και διάφορους κατακτητές, έως το 1460, όταν κατελήφθη από τους Τούρκους.
Στην Επανάσταση του 1821 η Λιβαδειά ήταν από τις πρώτες πόλεις της Ρούμελης που ξεσηκώθηκαν, με επικεφαλής τον Αθανάσιο Διάκο.
Το κάστρο της Λιβαδειάς
Πάνω από την πόλη, στο φύσει οχυρό λόφο του Προφήτη Ηλία, βρίσκεται το κάστρο της.
Ο εν λόγω λόφος, που ορθώνεται πάνω από το φαράγγι της Έρκυνας, κατηφορίζει αρκετά απότομα προς τη σύγχρονη πόλη.
Το κάστρο (τα περισσότερα από τα ορατά λείψανα χρονολογούνται στην περίοδο κατά την οποία κύριοι της πόλης ήταν οι Καταλανοί, το 14ο αιώνα) έχει τριγωνικό σχήμα και τρεις περιβόλους.
Στο εσωτερικό του πρώτου περιβόλου, όπου βρισκόταν η καταλανική πόλη της Λιβαδειάς, δε διατηρούνται κτίρια.
Ο δεύτερος περίβολος είναι ιδιαίτερα εντυπωσιακός, με ένα ισχυρό τείχος που προστατεύεται από τρεις ορθογώνιους πύργους.
Το μοναδικό κτίριο που διατηρείται σήμερα εντός του δεύτερου περιβόλου είναι ένα μικρό διώροφο οικοδόμημα.
Στον όροφο του οικοδομήματος αυτού στεγάζεται η εκκλησία της Αγίας Σοφίας, στο δε ισόγειό του η εκκλησία της Αγίας Βαρβάρας.
Οι πηγές της Κρύας
Ένας ακόμη πόλος έλξεως για τους επισκέπτες της Λιβαδειάς είναι η περιοχή των πηγών του ποταμιού της Έρκυνας (η Έρκυνα ήταν η όμορφη κόρη του Τροφωνίου και στενή φίλη της Περσεφόνης, που χάθηκε αναζητώντας τη χαμένη της χήνα), γνωστή ως Κρύα.
Εδώ εικάζεται ότι βρισκόταν κατά την αρχαιότητα το μαντείο του Τροφωνίου Διός με τις πηγές της Λήθης και της Mνημοσύνης, οι οποίες αναφέρονται από τον Παυσανία.
Η περιοχή της Κρύας αποτελεί κύριο τόπο αναψυχής και περιπάτου των κατοίκων της Λιβαδειάς, καθώς τα αιωνόβια πλατάνια, τα άφθονα τρεχούμενα νερά και οι μικροί καταρράκτες συνθέτουν ένα τοπίο ιδιαίτερου φυσικού κάλλους, που συνδυάζεται αρμονικά με τα πέτρινα γεφυράκια και τα αποκατεστημένα οικοδομήματα.
Πηγή: stereanews.gr