
Η Μεγάλη Παρασκευή είναι ημέρα της Μεγάλης Εβδομάδας, και η Παρασκευή προ του Πάσχα. Είναι μέρα πένθους και νηστείας για όλη την Χριστιανοσύνη καθώς τότε κορυφώνεται το Θείο Δράμα των Παθών του Χριστού.
Το πρωί της Μεγάλης Παρασκευής τελείται η ακολουθία των Μεγάλων Ωρών και ο Εσπερινός της Αποκαθηλώσεως, οπότε και ο Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον Επιτάφιο. Το βράδυ πραγματοποιείται η Ακολουθία του Επιταφίου Θρήνου,δηλαδή ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου και ακολουθεί η περιφορά του επιταφίου. Λόγω του πένθιμου χαρακτήρα της ημέρας δεν τελείται Θείας Λειτουργία ούτε ακόμη και η κατανυκτική Λειτουργία Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων.
Είναι κατά έθιμο αργία. Από το βράδυ της Μεγάλης Πέμπτης έως το πρωί της Μ. Παρασκευής στολίζεται ο επιτάφιος από τους πιστούς. Μετά την Αποκαθήλωση οι πιστοί προσέρχονται στις εκκλησίες για να προσκυνήσουν και, όπως συνηθίζεται, άντρες, γυναίκες και παιδιά περνάνε από κάτω για ευλογία. Όλη την ημέρα οι καμπάνες χτυπούν πένθιμα σε όλη την Ελλάδα και παραδοσιακά απαγορεύεται πάσα εργασία και γίνεται άλαδη νηστεία. Στην Κρήτη συνηθίζουν να βράζουν σαλιγκάρια και να πίνουν το ζουμί τους, που είναι σαν χολή. Σε πολλές περιοχές της Ελλάδας εκείνη τη μέρα, φτιάχνεται ένα ομοίωμα του Ιούδα το οποίο είτε καίγεται. Επίσης, την ίδια μέρα πολλοί πιστοί επισκέπτονται τους τάφους συγγενών και φίλων.
Η ζωή εν τάφω
κατετέθης, Χριστέ,
και αγγέλων στρατιαί εξεπλήττοντο,
συγκατάβασιν δοξάζουσαι την σην.
Άξιον εστί
μεγαλύνειν σε των πάντων κτίστην·
τοις σοις γαρ παθήμασιν έχομεν
την απάθειαν, ρυσθέντες της φθοράς
Αι γένεαι πάσαι
ύμνον τη ταφή σου
προσφέρουσι, Χριστέ μου.
Την Ενάτη Ώρα της ημέρας λέει το “Τετέλεσται”. Η θεία ψυχή Του κατεβαίνει στον Άδη. Το “Πρωτευαγγέλιο”, η πρώτη χαρμόσυνη υπόσχεση του Θεού στους πεσμένους Προπάτορες, αρχίζει να εκπληρώνεται. Μέχρι λίγο πριν τις 11:00 το πρωί τελούνται οι ακολουθίες των Μεγάλων Ωρών, όπου οι γυναίκες μοιρολογούν και κλαίνε για τον Χριστό ενώ άλλοι προσκυνούν και αποτείνουν φόρο τιμής στον σταυρωθέντα Χριστό.
Απ’ τα ξημερώματα τις ίδιας μέρας ετοιμάζεται ο επιτάφιος και τελείται ολονυχτία στις περισσότερες εκκλησίες της Ελλάδας. Το μεσημέρι της ίδιας μέρας τελείται ο Εσπερινός του Μεγάλου Σαββάτου, όπου ο Χριστός αποκαθηλώνεται και τοποθετείται στον Επιτάφιο όπου το βράδυ θα ψαλεί ο επιτάφιος θρήνος, δηλαδή ο Όρθρος του Μεγάλου Σαββάτου και θα γίνει η περιφορά του.
Λόγω του πένθιμου χαρακτήρα της ημέρας αυτής, απαγορεύεται αυστηρώς και ανεξαιρέτως η τέλεση Θείας Λειτουργίας, η οποία τουναντίον τελείται πάντα σε χαρμόσυνο και πανηγυρικό (αναστάσιμο) κλίμα, ούτε ακόμη και αυτή η κατανυκτική Λειτουργία Προηγιασμένων Τιμίων Δώρων.
Πηγή: stereanews.gr