
H συζήτηση του Πρωθυπουργού με νέους, στο πλαίσιο του 12ου Πανοράματος Επιχειρηματικότητας και Σταδιοδρομίας – Ο πρωθυπουργός αναφέρθηκε στους χαμηλούς μισθούς των νέων, και χαρακτήρισε αδιανόητο τα πανεπιστήμια να μην μπορούν να κατασκευάσουν φτηνή και ανταγωνιστική φοιτητική στέγη – Κίνητρα αξιοποίησης των κλειστών διαμερισμάτων
«Η Ελλάδα αλλάζει προς το καλύτερο. Υπάρχει πάλι ένας αέρας αισιοδοξίας και αυτοπεποίθησης ο οποίος πνέει στη χώρα μας και οι πρώτοι που θα πρέπει να καβαλήσουν αυτό το κύμα είστε εσείς, η γενιά η δική σας», τόνισε ο Πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης που συναντήθηκε την Πέμπτη 19 Μαΐου, στο Μέγαρο Μαξίμου, με μια ομάδα από φοιτητές και νεαρούς εργαζόμενους σε εταιρείες τεχνολογίας, οι οποίοι συμμετέχουν στο 12ο Πανόραμα Επιχειρηματικότητας και Σταδιοδρομίας, που πραγματοποιείται αύριο Τρίτη.
Ο Πρωθυπουργός άκουσε τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες των νέων για το μέλλον, λέγοντας ότι «η πιο ουσιαστική πολιτική την οποία μπορούμε να κάνουμε για τη νέα γενιά είναι να δημιουργήσουμε περισσότερες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας». Παράλληλα, αναφέρθηκε στη σημασία της δημόσιας εκπαίδευσης, ως «τον μεγάλο, τον πιο σημαντικό κοινωνικό ανελκυστήρα, ο οποίος θα μπορέσει να δώσει δυνατότητα σε ένα παιδί εφόσον δουλέψει σκληρά να μπει σε ένα καλό δημόσιο πανεπιστήμιο, να του ανοίξει το δρόμο ώστε να μπορεί να βρει μια καλή δουλειά και μετά να βρει στη συνέχεια το δρόμο του».
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης πρόσθεσε ότι δέσμευση της κυβέρνησης είναι να προωθήσει πολιτικές για την αντιμετώπιση του προβλήματος της στέγης, που δυσκολεύει κυρίως τη ζωή των νεαρών ζευγαριών. «Η στέγη είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα το οποίο μας απασχολεί, γιατί βλέπουμε ότι υπάρχει μεγάλη πίεση πια στα ενοίκια κι αν κάποιος δεν έχει το δικό του σπίτι ζορίζεται πολύ, γιατί το ενοίκιο και το κόστος της στέγης είναι ένα μεγάλο ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος. Κι αυτό είναι κάτι που μας απασχολεί και θα είμαστε πολύ τολμηροί στις πολιτικές μας που αφορούν στη στέγη», είπε χαρακτηριστικά.
Όσον αφορά στις σχεδιαζόμενες πολιτικές, ανέφερε συγκεκριμένα: «Εμείς κοιτάμε μία σειρά από επιλογές σύμπραξης με τον ιδιωτικό τομέα και παράλληλα αξιοποίησης της ανεκμετάλλευτης περιουσίας που έχει το δημόσιο. Μπορείς να πάρεις, παραδείγματος χάριν, ένα οικόπεδο και στη λογική της παραδοσιακής αντιπαροχής να προσφέρεις σε κάποιον, ο οποίος θα έλθει να το αναπτύξει, τη δυνατότητα να κρατήσει ο ίδιος ένα κομμάτι της ακίνητης περιουσίας που δημιουργεί και ένα άλλο κομμάτι να το νοικιάζει, να το μισθώνει με ελεγχόμενα ενοίκια τα οποία να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες ανθρώπων οι οποίοι δεν μπορούν να πληρώσουν τα ενοίκια της αγοράς.
Δεύτερη ιδέα, έχουμε ένα πολύ μεγάλο απόθεμα διαμερισμάτων τα οποία είναι κλειστά αυτή τη στιγμή και παντελώς αναξιοποίητα. Ας δώσουμε κίνητρα, λοιπόν, στους ιδιοκτήτες ή στους μελλοντικούς ιδιοκτήτες, ή στους μελλοντικούς ενοικιαστές, να τα φτιάξουν, να τα εκσυγχρονίσουν και να μειώσουν και το ενεργειακό τους αποτύπωμα, έτσι ώστε όλα αυτά τα κλειστά διαμερίσματα, τα οποία ουσιαστικά είναι κεφάλαιο που δεν αποδίδει τίποτα και σε κανέναν ούτε στον ιδιοκτήτη, ούτε στον πιθανό ενοικιαστή, να δούμε με ποιο τρόπο μπορούμε αυτό το απόθεμα το σημαντικό, να το εντάξουμε πάλι στην αγορά ακινήτων.
Να δούμε τα ζητήματα που αφορούν τη φοιτητική στέγη. Φαίνεται αδιανόητο αυτή τη στιγμή ότι υπάρχουν πανεπιστήμια τα οποία μπορεί να έχουν δυνατότητα κι έχουν χώρο, να μην έχουν βρει τρόπο, μέσω συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, να κατασκευάσουν φτηνή και ανταγωνιστική φοιτητική στέγη.
Δεν λέω κατ’ ανάγκη να είναι δωρεάν, αλλά ξέρετε όσοι έχετε σπουδάσει εκτός Αθηνών, τι ενοίκια μπορούν να ζητάνε. Φαντάζομαι ότι θα υπήρχε πολύ μεγάλη ζήτηση με ένα πολύ πιο χαμηλό ενοίκιο να μπορεί κανείς να έχει μία αξιοπρεπή φοιτητική στέγη εντός του χώρου του πανεπιστημίου.
Αυτές είναι μόνο κάποιες ιδέες τις οποίες αναπτύσσουμε αυτή την εποχή για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πολύ ακανθώδες πρόβλημα της στέγης και της αύξησης του κόστους διαβίωσης συνολικά».
Αναφερόμενος στις αμοιβές ο Πρωθυπουργός σημείωσε ότι είναι χαμηλοί οι μισθοί στην Ελλάδα και αυτό μπορεί να διορθωθεί και με κρατικές παρεμβάσεις, όπως ήταν η αύξηση του κατώτατου μισθού, αλλά και με προσαρμογή του ιδιωτικού τομέα στη νέα πραγματικότητα που πρέπει να αυξήσει τις αμοιβές για να βρει τους εργαζόμενους με τις δεξιότητες που χρειάζεται.
«Είναι χαμηλοί οι μισθοί στην Ελλάδα. Πρέπει να το αναγνωρίσουμε αυτό και από κει και πέρα να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για το ζήτημα των χαμηλών απολαβών.
Είναι χαμηλοί οι μισθοί διότι κουβαλάμε μία δεκαετία κρίσης και τώρα η οικονομία μπορεί να αναπτύσσεται, αλλά ξεκινάμε από έναν χαμηλό πήχη. Πως διορθώνεται; Το πρώτο, με κρατικές παρεμβάσεις όσον αφορά στον κατώτατο μισθό, γιατί εκεί μπορούμε να παρέμβουμε. Είχαμε το θάρρος να προχωρήσουμε σε μια σημαντική αύξηση του κατώτατου μισθού με 50 ευρώ το μήνα, με την πρόσθετη αύξηση την οποία δίνουμε από 1η Μαΐου, που είναι σημαντικό για τα παιδιά εκείνα, για τους νέους μας οι οποίοι είναι στον κατώτατο μισθό. Από κει και πέρα, όπως είπαμε, βελτίωση συνολικά του διαθέσιμου εισοδήματος. Ο ονομαστικός μισθός έχει σημασία αλλά τελικά αυτό που σας ενδιαφέρει είναι τι μένει στην τσέπη. Αυτό σημαίνει φορολογία, σημαίνει εργοδοτικές εισφορές, να μένουν τελικά περισσότερα χρήματα στην τσέπη του εργαζόμενου. Και από εκεί και πέρα, ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει και αυτός με τη σειρά του, οι εργοδότες δηλαδή θα πρέπει να προσαρμοστούν. Ακούω συχνά γκρίνια από εργοδότες, την ακούτε και εσείς φαντάζομαι, κύριε Καθηγητά: «δεν βρίσκουμε τους εργαζόμενους που θέλουμε». Ναι, αυτό έχει μία βάση διότι υπάρχει μία αναντιστοιχία δεξιοτήτων από την μία και ζήτησης από πλευράς των εργοδοτών από την άλλη. Η απάντησή μου είναι «πληρώστε και περισσότερα».
Ο Πρωθυπουργός αναφέρθηκε στο νέο επιχειρηματικό περιβάλλον και στις startup. «Αυτό που γίνεται στο οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων είναι πολύ εντυπωσιακό. Ξεκινάει, καταρχάς, από μία αλλαγή παραδείγματος, από την ιδέα και μόνο ότι ο νέος μπορεί να σκεφτεί είτε να φτιάξει δική του επιχείρηση είτε να συμμετέχει σε ένα νεοφυές επιχειρηματικό σχήμα και ότι αυτή είναι μία εναλλακτική ελκυστική επιλογή καριέρας σε αντίθεση με αυτό το οποίο θα σκέφτονταν, ενδεχομένως, τα παιδιά της δικής μου γενιάς όπου a priori έλεγες ότι θα πάω να γίνω υπάλληλος κάπου ή θα γίνω ελεύθερος επαγγελματίας» τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης, ενώ επεσήμανε τον σημαντικό ρόλο που έχει ήδη παίξει η τεχνολογία στον εκσυγχρονισμό του κράτους: «Το γεγονός ότι το κράτος εκσυγχρονίζεται, στέλνει ένα μήνυμα ότι πιστεύει στην τεχνολογία και ως εργαλείο διευκόλυνσης της επαφής μεταξύ του κράτους και του πολίτη. Η τεχνολογία είναι ένα πολύτιμο εργαλείο για να παρέχεις καλύτερες δημόσιες υπηρεσίες». Και συμπλήρωσε: «όσοι έρχονται από το εξωτερικό, που έχουν ασχοληθεί με τα ζητήματα του ψηφιακού εκσυγχρονισμού του κράτους, είναι πολύ εντυπωσιασμένοι από την ταχύτητα της προόδου μας και νομίζω ότι από την ευκολία του interface πια το οποίο υπάρχει μεταξύ κράτους, πολίτη και επιχείρησης».
Απαντώντας στις ερωτήσεις των νέων για το πώς προτίθεται να αντιμετωπίσει το brain drain, σημείωσε ότι: «Η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει συνολικά καλές δουλειές, καλές απολαβές και ένα εξαιρετικό περιβάλλον στο οποίο να εργάζεται κανείς αλλά και να ζει. Και νομίζω ότι αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία για νέους ανθρώπους οι οποίοι έφυγαν και είναι διατεθειμένοι να γυρίσουν». Και συμπλήρωσε: «Πάνω από όλα στέκομαι στην πίστη ότι τελικά η χώρα θα πάει καλά, άρα αξίζει τον κόπο να αφήσω μια καλή «έδρα» στο εξωτερικό, να πάρω ενδεχομένως την οικογένειά μου, να γυρίσω πίσω και να ξαναχτίσω την καριέρα μου και τη ζωή μου στην Ελλάδα».
Σύνδεση Πανεπιστημίων με επιχειρήσεις
Επιπλέον, αναφέρθηκε στην ανάγκη να υπάρχει καλύτερη σύνδεση μεταξύ Πανεπιστημίων και επιχειρήσεων: «Αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό και το νομοσχέδιο το οποίο φέρνουμε τώρα για την τριτοβάθμια εκπαίδευση απελευθερώνει τα πανεπιστήμια να μπορούν να συνδέονται πολύ πιο εύκολα με τις επιχειρήσεις, σπάει στεγανά και προκαταλήψεις του παρελθόντος, διότι ένα μεγάλο κομμάτι της πρωτογενούς δουλειάς, της πνευματικής ιδιοκτησίας που μπορεί να αποτελέσει τη μαγιά για μία επιχειρηματική δραστηριότητα, θα αναπτύσσεται στα πανεπιστήμια και στα ερευνητικά κέντρα».
«Νομίζω το μέλλον του πανεπιστημίου είναι στενή συνεργασία με τις επιχειρήσεις γιατί οι επιχειρήσεις ξέρουν τι χρειάζονται σε ό,τι αφορά το skill», είπε από την πλευρά του ο πρώην Καθηγητής της ΑΣΟΕΕ και εμπνευστής του «Πανοράματος Επιχειρηματικότητας», Ιορδάνης Λαδόπουλος.
Ο Κυριάκος Μητσοτάκης τόνισε ότι το όραμά του για την επόμενη τετραετία θα είναι να ξαναγίνουν οι νέοι «πρωταγωνιστές» μέσα από πολιτικές που θα προωθήσει η κυβέρνηση. Μίλησε για την ανάγκη να δοθούν περισσότερες ευκαιρίες στους νέους και τους κάλεσε να συμμετέχουν στα κοινά, ώστε οι ίδιοι να διαμορφώσουν το μέλλον τους.
«Νομίζω από τη φύση τους οι νέοι είναι πολύ πιο εύκολο να αμφισβητήσουν την εξουσία από το να συνταχθούν με αυτήν. Αυτό είναι κανόνας και έτσι νομίζω πρέπει να είναι. Αλίμονο αν οι νέοι δεν είναι στην πρώτη γραμμή να αλλάζουν αυτά που δεν τους αρέσουν. Αλλά, η συμμετοχή στα κοινά είναι προϋπόθεση για να μπορεί να πετύχει κανείς σε αυτήν την αλλαγή. Και ο μεγαλύτερος κίνδυνος είναι οι νέοι να θεωρήσουν ότι δεν αξίζει τον κόπο να ασχοληθούν με τα κοινά καθ’ οιονδήποτε τρόπο, επειδή δεν μπορεί η φωνή τους να ακουστεί και δεν μπορούν να αλλάξουν τα πράγματα. Και εκεί έχουμε κι εμείς μια μεγάλη ευθύνη να δίνουμε περισσότερες ευκαιρίες σε νέους», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ολόκληρη η συζήτηση του Πρωθυπουργού με τους νέους
Κυριάκος Μητσοτάκης: Καλώς ήρθατε. Θέλετε να πείτε δυο κουβέντες στην αρχή πριν μπούμε στην κουβέντα;
Ιορδάνης Λαδόπουλος, π. Καθηγητής ΑΣΟΕΕ: Βεβαίως. Κύριε Πρωθυπουργέ θα ήθελα να σας ευχαριστήσω θερμά για την τιμή που μας κάνατε, να καλέσουμε να έχουμε εδώ είκοσι άτομα από την ομάδα των εθελοντών του «Πανοράματος».
Ήθελα να πω ότι το «Πανόραμα» έχει ως στόχο να φέρει τους φοιτητές πιο κοντά στον επιχειρηματικό χώρο, να στηρίξει τις επαγγελματικές τους επιλογές είτε ως επιχειρηματίες, είτε ως στελέχη επιχειρήσεων και το κυριότερο, να προβάλλει την επιχειρηματικότητα ως μία αξία που προάγει την οικονομική και κοινωνική πρόοδο και ευχαριστώ πολύ για την τιμή που μας κάνατε.
Επίσης θα ήθελα να σας πω το εξής: Χαρήκαμε όλοι πολύ, πραγματικά, όταν ο Πρωθυπουργός πάει σε μια χώρα και τον τιμάει η χώρα και σηκώνονται όλοι όρθιοι, όλοι οι Έλληνες πρέπει να είμαστε υπερήφανοι γι΄ αυτό και το κυριότερο η νέα γενιά, γιατί παιδιά η επιχειρηματικότητα πιο πολύ αγγίζει τους νέους. Και ευχαριστώ πολύ για την τιμή που μας κάνατε.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Χαίρομαι πάρα πολύ που σας έχω σήμερα εδώ. Θα κάνουμε, πιστεύω, μία ενδιαφέρουσα συζήτηση και θα απαντήσω σε ερωτήσεις που μπορεί να έχετε. Θέλω κατ΄ αρχάς να συγχαρώ τον Ιορδάνη, τον κ. Λαδόπουλο, τον οποίον γνωρίζω εδώ και πολλά χρόνια και θέλω να σας πω ότι είναι ένας άνθρωπος ο οποίος αγωνίστηκε να φέρει τους νέους πιο κοντά στην επιχειρηματικότητα και να συνδέσει τα πανεπιστήμιά μας με την έννοια της νεοφυούς επιχειρηματικότητας, πριν αυτό καταστεί περίπου αυτονόητο.
Η συζήτηση που θα κάνουμε τώρα δε θα μπορούσε να γίνει με την ίδια άνεση πριν από δέκα και δεκαπέντε χρόνια. Ο κ. Λαδόπουλος υπήρξε πρωταγωνιστής όμως σε αυτή την προσπάθεια και θέλω αυτό να το αναγνωρίσω και να ευχαριστήσω τον ίδιο και την ομάδα του. Και πιστεύω ότι μέσα από τη δουλειά του έχει εμπνεύσει πολλές νέες, πολλούς νέους να σκεφτούν σοβαρά και να αξιολογήσουν την επιλογή της επιχειρηματικότητας και γι΄ αυτό του είμαι κι εγώ εξαιρετικά υπόχρεος.
Προσωπικά θέλω να σας πω ότι ασχολούμαι με τον τομέα της επιχειρηματικότητας πολύ πριν ασχοληθώ με την πολιτική. Όταν γύρισα στην Ελλάδα το 1997 επέλεξα να κάνω μία στροφή στη σταδιοδρομία μου και να εργαστώ τότε για μία από τις πρώτες εταιρείες Venture Capital στη χώρα. Στη συνέχεια μετακινήθηκα από την Alpha στην Εθνική όπου δημιούργησα το πρώτο fund τεχνολογίας στην Ελλάδα, την πρώτη επιχειρηματική θερμοκοιτίδα, έννοιες τότε τελείως άγνωστες στην πατρίδα μας.
Και έχω τώρα τη δυνατότητα, μέσα από τη θέση μου, να μπορώ πια να εφαρμόζω πολιτικές στήριξης της επιχειρηματικότητας που νομίζω ότι έχουν ένα πραγματικό αποτύπωμα στην ελληνική κοινωνία, αν κρίνω τουλάχιστον από τη δυναμική που έχει αποκτήσει το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων, αλλά και από τις πολύ μεγάλες επιτυχίες πια, που έχουν οι ελληνικές επιχειρήσεις που ξεκίνησαν μέσα από τον κόσμο των startups.
Οπότε για μένα αυτή είναι μια πολύ ευχάριστη στιγμή. Θέλω να ακούσω τις ιδέες σας, τις σκέψεις σας, τις προτάσεις σας. Σας παρακαλώ, ας κάνουμε την κουβέντα όσο πιο χαλαρή γίνεται. Ξέρω ότι μπορεί να έχετε κάποιες ερωτήσεις υπόψη σας, αλλά μη διστάσετε να ρωτήσετε ό,τι θέλετε, δεν έχουμε περιορισμούς, δεν υπάρχει σε αυτές τις συζητήσεις επίσημο πρωτόκολλο, είμαι εδώ να απαντήσω σε όποια απορία μπορεί να έχετε.
Να ξεκινήσουμε και να πάμε με όποια σειρά θέλετε εσείς.
Αντιμέτωποι με κρίσεις
Ζακλίν Δέλλιου: Την τελευταία δεκαετία παρατηρούνται αλλαγές στην οικονομία. Ανεργία, χαμηλοί μισθοί και εξουθενωτικά ωράρια και γενικότερα επαγγελματική ανασφάλεια κυριαρχούν στη σύγχρονη πραγματικότητα. Αυτό έχει σαν αποτέλεσμα να υπάρχει μία κρίση στις αξίες όσον αφορά τους νέους.
Θα ήθελα να ρωτήσω λοιπόν ως Πολιτεία, η οποία συμμερίζεται την ανησυχία αυτή των νέων, αν έχετε κάποιο πλάνο δράσης μέσα στο οποίο οι νέοι θα μπορούν να ανακτήσουν την αυτοεκτίμησή τους, θα έχουν ενεργό δράση στις εξελίξεις και θα μπορούν ξανά να ονειρεύονται.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Σε ευχαριστώ για την ερώτηση. Πιστεύω ότι οι νέοι της πατρίδας μας έχουν τα τελευταία 12-14 χρόνια ουσιαστικά ζήσει μόνο κρίσεις. Kι αυτό είναι σίγουρα κάτι το οποίο είναι επώδυνο, τραυματικό και δικαιολογεί έντονα αισθήματα ανασφάλειας, θυμού, αγανάκτησης που μπορεί να αισθάνεστε -αναφέρομαι σε όλους σας, στη γενιά σας- ότι ουσιαστικά οι προηγούμενες γενιές με τις πολιτικές τους σας έκλεψαν τα όνειρά σας.
Έχετε δίκιο σε μεγάλο βαθμό να αποδίδετε ευθύνες σε αυτές τις γενιές που όντως δεν μερίμνησαν ώστε η Ελλάδα να μην χάσει μια δεκαετία. Όμως το ζητούμενο εδώ δεν είναι να γυρίσουμε το ρολόι του χρόνου πίσω, κάτι το οποίο δεν είμαστε σε θέση να κάνουμε, αλλά πως θα διορθώσουμε τις αστοχίες του παρελθόντος και πως θα κερδίσουμε το χαμένο έδαφος.
Και αυτή είναι και η δικιά μου πρώτη προτεραιότητα, όταν σκέφτομαι συνολικά τις πολιτικές μας για τους νέους, οι οποίες πρέπει να ξεκινούν από δύο αφετηρίες: σπουδές, κατάρτιση -μάλλον όχι κατ΄ ανάγκην σπουδές- εκπαίδευση, κατάρτιση και μετά δουλειά.
Για μένα η πιο ουσιαστική πολιτική την οποία μπορούμε να κάνουμε για τη νέα γενιά είναι να δημιουργήσουμε περισσότερες καλοπληρωμένες θέσεις εργασίας. Στέκομαι στο καλοπληρωμένες, διότι δεν είναι αυτή δουλειά ένας νέος να δουλεύει ένα τετράωρο μερική απασχόληση, να μπορεί τυπικά να εμφανίζεται στα στατιστικά ποσοστά απασχολούμενων, αλλά στην πράξη να ξέρουμε ότι αυτό δεν είναι μια δουλειά η οποία μπορεί να τον κάνει να αισθάνεται άνετα, να ονειρεύεται και να οικοδομεί το μέλλον του.
Άρα η δημιουργία πολλών νέων καλοπληρωμένων δουλειών έχει για μένα πολύ μεγάλη σημασία κι ένα μεγάλο κομμάτι αυτών των δουλειών θα έρθουν. Θα το συζητήσουμε φαντάζομαι και στη συνέχεια μέσα από το οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων που έχουν και τρόπους διαφορετικής ανταμοιβής των στελεχών και μεγαλύτερης αίσθησης συμμετοχής σε μία κοινή προσπάθεια.
Από κει και πέρα υπάρχουν και μια σειρά από άλλα, πολύ σημαντικά ζητήματα, τα οποία αφορούν τη νεολαία. Στέκομαι ιδιαίτερα στην ισορροπία μεταξύ της δουλειάς και του ελεύθερου χρόνου, κάτι το οποίο μας απασχολεί ολοένα και περισσότερο: το πώς ο νέος θα σκεφτεί να κάνει οικογένεια.
Την υποστήριξη της οικογένειας στα πρώτα βήματα, δηλαδή τι σημαίνει για παιδιά της ηλικίας σας να σκέφτεστε σοβαρά να κάνετε οικογένεια και πόσο δύσκολο μπορεί να φαντάζει αυτό, ειδικά μερικές φορές περισσότερο για τις εργαζόμενες γυναίκες.
Άρα προγράμματα υποστήριξης της οικογένειας στα πρώτα βήματα δημιουργίας της, από το να δίνουμε 2 χιλιάδες ευρώ για κάθε γέννα για να καλύπτουμε τα πρώτα έξοδα μέχρι και να έχουμε θεσμούς όπως οι «Νταντάδες της γειτονιάς» για να μπορούμε να βοηθούμε εργαζόμενες μητέρες, να μπορούμε να έχουμε παιδικούς σταθμούς σε μεγάλες επιχειρήσεις, ώστε να μπορούμε να διευκολύνουμε με αυτόν τον τρόπο το νέο ζευγάρι που θα σκεφτεί να κάνει το επόμενο βήμα και να κάνει οικογένεια.
Αλλά πάνω απ΄ όλα νομίζω ότι πρέπει να ξεφύγουμε, όσο κι αν αυτό είναι δύσκολο, από τους γενικούς αφορισμούς και να ξαναδούμε το ποτήρι μισογεμάτο. Η χώρα αλλάζει, πιστεύω ότι αλλάζει προς το καλύτερο. Υπάρχει πάλι ένας αέρας αισιοδοξίας και αυτοπεποίθησης ο οποίος πνέει στη χώρα μας και οι πρώτοι που θα πρέπει να «καβαλήσουν αυτό το κύμα» είστε εσείς, η γενιά η δική σας.
Τολμώ να πω η γενιά των παιδιών μου, γιατί εμένα η κόρη μου είναι 25, ο γιος μου είναι 24 και η μικρή μου η κόρη είναι 18, οπότε πάντα προσπαθώ να σκεφτώ μέσα από το πρίσμα αυτής της γενιάς. Και βέβαια πάντα να σκέφτομαι τα παιδιά εκείνα που μπορεί να μην είχαν τις ευκαιρίες που είχαν τα δικά μου τα παιδιά.
Γι΄ αυτό και πιστεύω τόσο πολύ στη σημασία της δημόσιας εκπαίδευσης ως τον μεγάλο, τον πιο σημαντικό έτσι κοινωνικό ανελκυστήρα, ο οποίος θα μπορέσει να δώσει δυνατότητα σε ένα παιδί εφόσον δουλέψει σκληρά να μπει σε ένα καλό δημόσιο πανεπιστήμιο, να του ανοίξει το δρόμο ώστε να μπορεί να βρει μια καλή δουλειά και μετά να βρει στη συνέχεια το δρόμο του.
Για το brain drain
Λάμπρος Μάμαλης: Κύριε Πρωθυπουργέ, η δική μου ερώτηση αφορά το πολυσυζητημένο θέμα του brain drain. Όπως είπατε κι εσείς, οι νέοι έχουν περάσει κυρίως κρίσεις και μέσα σε αυτές τις κρίσεις πολλοί έχουν επιλέξει το δρόμο της μετανάστευσης για να αναζητήσουν καλύτερες συνθήκες διαβίωσης, καλύτερους μισθούς.
Και σύμφωνα και με τις τελευταίες εξελίξεις που πάλι υπάρχουν πληθωριστικές πιέσεις και γενικότερα υπάρχει μια ανησυχία για τα οικονομικά του καθενός, πάλι νομίζω υπάρχει μια τάση για το φαινόμενο αυτό. Πως θα μπορέσουμε να το αντιμετωπίσουμε και να κάνουμε brain gain ουσιαστικά ή τουλάχιστον να σταματήσουμε το brain drain;
Κυριάκος Μητσοτάκης: Η αλήθεια είναι ότι πολλά νέα παιδιά έφυγαν τα χρόνια της κρίσης, σε αναζήτηση δουλειών ή σε αναζήτηση καλύτερων δουλειών. Πολλοί από αυτούς οι οποίοι έφυγαν είχαν δουλειές στην Ελλάδα, επέλεξαν όμως να φύγουν στο εξωτερικό γιατί μπορεί να πληρώνονταν καλύτερα ή γιατί δεν πίστευαν τελικά ότι η Ελλάδα μπορεί να καλύψει τις επαγγελματικές τους προοπτικές.
Το πρώτο που πρέπει να κάνουμε είναι να έχουμε καλές δουλειές και βέβαια καλύτερα εισοδήματα μετά από τους φόρους και τις εισφορές. Διότι ο ονομαστικός μισθός είναι ένα από τα δεδομένα τα οποία λαμβάνει κανείς υπόψη του, αλλά τελικά αυτό το οποίο βλέπετε είναι αυτό το οποίο μένει στην τσέπη του κάθε εργαζόμενου.
Γι΄αυτό και δώσαμε τόσο μεγάλη σημασία σε πολιτικές όπως η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης στον ιδιωτικό τομέα, κάτι που κατεξοχήν ωφελεί εργαζόμενους οι οποίοι βρίσκονται στις μεσαίες και στις ανώτερες εισοδηματικές κλίμακες. Επίσης η μείωση των εργοδοτικών εισφορών.
Αυτές είναι παρεμβάσεις που τελικά επιτρέπουν στον εργαζόμενο να αποκομίζει μεγαλύτερο μέρος ως διαθέσιμο εισόδημα του ονομαστικού μισθού που πληρώνεται. Έχουμε πια πολιτικές μειωμένης φορολογίας, φορολογικά κίνητρα για νέους οι οποίοι έρχονται από το εξωτερικό, αν έχουν περάσει μια επταετία εκτός Ελλάδος και πάνω από χίλια νέα παιδιά έχουν ήδη αξιοποιήσει αυτό το φορολογικό εργαλείο.
Αλλά για μένα το ζήτημα δεν είναι μόνο οι δουλειές. Δουλειές δημιουργούμε και θα δημιουργούμε περισσότερες. Είναι η προσδοκία και η πίστη ότι η χώρα μακροπρόθεσμα θα πάει καλά και πιστεύω και η ισορροπία, αυτό που είπα πριν, ζητήματα που έχουν να κάνουν με την ποιότητα ζωής.
Το γεγονός ότι στην Ελλάδα ναι έχουμε πληθωρισμό, δεν υπάρχει καμία αμφιβολία γι΄ αυτό, αλλά είναι ένα παγκόσμιο φαινόμενο. Το κόστος ζωής παραμένει πιο χαμηλό από ότι σε πάρα πολλές άλλες ευρωπαϊκές πόλεις και το ίδιο ισχύει και για τις Ηνωμένες Πολιτείες. Και υπάρχει πάντα και στην Ελλάδα ένας μηχανισμός υποστήριξης, οικογένεια, φίλοι, που κάνουν τη ζωή μας εδώ πιο εύκολη και πιο ευχάριστη.
Η Ελλάδα, το έχω πει πολλές φορές και παρότι της αντιπολίτευσης της αρέσει να μου ασκεί κριτική γι΄ αυτό, θα επιμείνω σε αυτό, μπορεί να προσφέρει μία εξαιρετική ποιότητα ζωής και σε ένα κόσμο όπου τα ζητήματα αυτά αποκτούν ολοένα και μεγαλύτερη σημασία. Όπου ο σκοπός πλέον δεν είναι απλά πόσα λεφτά θα βγάλω, είναι πολύ σημαντικό αυτό, αλλά δεν είναι το μοναδικό κίνητρο, το να βγάζει κανείς ολοένα και περισσότερα λεφτά, αλλά να βλέπουμε τη ζωή μας λίγο πιο σφαιρικά, λίγο πιο ολιστικά.
Η Ελλάδα μπορεί να προσφέρει συνολικά καλές δουλειές, καλές απολαβές, οικογένεια, φίλους και ένα εξαιρετικό περιβάλλον στο οποίο να εργάζεται κανείς αλλά και να ζει. Και νομίζω ότι αυτό έχει πολύ μεγάλη σημασία για νέους ανθρώπους οι οποίοι έφυγαν και είναι διατεθειμένοι να γυρίσουν.
Αν είσαι, ας πούμε, ένα νέο ζευγάρι θα κοιτάξεις τα σχολεία, τα νοσοκομεία, τη στέγη. Η στέγη είναι ένα πολύ σημαντικό ζήτημα το οποίο μας απασχολεί, είτε γιατί βλέπουμε ότι υπάρχει μεγάλη πίεση πια στα ενοίκια κι αν κάποιος δεν έχει το δικό του σπίτι ζορίζεται πολύ, γιατί το ενοίκιο και το κόστος της στέγης είναι ένα μεγάλο ποσοστό του διαθέσιμου εισοδήματος. Κι αυτό είναι κάτι που μας απασχολεί και θα είμαστε πολύ τολμηροί στις πολιτικές μας που αφορούν στη στέγη.
Αλλά πάνω απ΄ όλα στέκομαι στην πίστη ότι τελικά η χώρα θα πάει καλά, άρα αξίζει τον κόπο να αφήσω μια καλή «έδρα» στο εξωτερικό, να πάρω ενδεχομένως την οικογένειά μου, να γυρίσω πίσω και να ξαναχτίσω την καριέρα μου και τη ζωή μου στην Ελλάδα.
Στέγη, ανεργία, αμοιβές
Νίκος Φράγκος: Κι εγώ θέλω να σας ρωτήσω για τους νέους, καθώς αποτελούν το μέλλον της κοινωνίας μας, αν θα μπορούσατε να μας πείτε κάτι από τα σχέδιά σας για να αντιμετωπιστούν κάποια προβλήματα, όπως αναφέρατε κι εσείς για τη στέγη, για την ανεργία και για τους χαμηλούς μισθούς.
Κυριάκος Μητσοτάκης: Να ξεκινήσω από το τελευταίο. Χαμηλοί μισθοί. Είναι χαμηλοί οι μισθοί στην Ελλάδα. Πρέπει να το αναγνωρίσουμε αυτό και από κει και πέρα να δούμε τι μπορούμε να κάνουμε για το ζήτημα των χαμηλών απολαβών.
Είναι χαμηλοί οι μισθοί διότι κουβαλάμε μία δεκαετία κρίσης και τώρα η οικονομία μπορεί να αναπτύσσεται, αλλά ξεκινάμε από έναν χαμηλό πήχη. Πως διορθώνεται; Το πρώτο, με κρατικές παρεμβάσεις όσον αφορά στον κατώτατο μισθό, γιατί εκεί μπορούμε να παρέμβουμε.
Είχαμε το θάρρος να προχωρήσουμε σε μια σημαντική αύξηση τουκατώτατου μισθού με 50 ευρώ το μήνα, με την πρόσθετη αύξηση την οποία δίνουμε από 1η Μαΐου, που είναι σημαντικό για τα παιδιά εκείνα, για τους νέους μας οι οποίοι είναι στον κατώτατο μισθό.
Από κει και πέρα, όπως είπαμε, βελτίωση συνολικά του διαθέσιμου εισοδήματος. Ο ονομαστικός μισθός έχει σημασία αλλά τελικά αυτό που σας ενδιαφέρει είναι τι μένει στην τσέπη. Αυτό σημαίνει φορολογία, σημαίνει εργοδοτικές εισφορές, να μένουν τελικά περισσότερα χρήματα στην τσέπη του εργαζόμενου.
Και από εκεί και πέρα, ο ιδιωτικός τομέας θα πρέπει και αυτός με τη σειρά του, οι εργοδότες δηλαδή θα πρέπει να προσαρμοστούν. Ακούω συχνά γκρίνια από εργοδότες, την ακούτε και εσείς φαντάζομαι, κύριε Καθηγητά: «δεν βρίσκουμε τους εργαζόμενους που θέλουμε».
Ναι, αυτό έχει μία βάση διότι υπάρχει μία αναντιστοιχία δεξιοτήτων από την μία και ζήτησης από πλευράς των εργοδοτών από την άλλη. Η απάντησή μου είναι «πληρώστε και περισσότερα».
Και αυτό αρχίζει και συμβαίνει. Νομίζω ότι όσοι από εσάς εργάζεστε, οι μισθοί στον ιδιωτικό τομέα αυξάνονται και αυτοί με τη σειρά τους διότι υπάρχει ένας ανταγωνισμός παγκόσμιος, τολμώ να πω, και ταλέντων. Οι καλά καταρτισμένοι νέοι εργαζόμενοι έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν μεταξύ διαφορετικών εταιρειών, και αυτό μπορεί να μην αφορά όλους, αλλά αφορά κάποιους από εσάς.
Και οι ίδιες οι επιχειρήσεις πρέπει να αντιληφθούν ότι θα πρέπει να πληρώσουν περισσότερο και ότι τελικά η επένδυση στον εργαζόμενο είναι μία επένδυση στην ίδια την εταιρεία.
Και βέβαια όταν μιλάμε συνολικά για απολαβές, ειδικά στο οικοσύστημα των νεοφυών επιχειρήσεων, δεν μιλάμε μόνο για τον ονομαστικό μισθό, μιλάμε και για τη δυνατότητα συμμετοχής μέσω stock options, μέσω μετοχών στην ενδεχόμενη υπεραξία την οποία μπορεί να δημιουργήσει η εταιρεία.
Αποδίδω πολύ μεγάλη σημασία σε αυτό. Εμείς ήμασταν αυτοί που διευκολύναμε τις εταιρείες να χορηγούν stock options και μειώσαμε σημαντικά τη φορολογία τους.
Αν δείτε την υπεραξία που δημιουργείται από τις πολύ πετυχημένες εταιρείες, ελληνικές αλλά κυρίως στο εξωτερικό, οι οποίες κάνουν τον κύκλο τους, μπαίνουν στο χρηματιστήριο ή εξαγοράζονται κάποια στιγμή, οι μεγάλες οικονομικές απολαβές είναι από το γεγονός ότι οι εργαζόμενοι γίνονται συμμέτοχοι στην εταιρεία.
Και πιστεύω ότι αυτή την κουλτούρα της συμμετοχικότητας θα πρέπει, κύριε Καθηγητά, να αρχίσουμε να την επεκτείνουμε και σε μεγαλύτερες εταιρείες. Διότι αλλιώς δουλεύει κάποιος αν αισθάνεται ότι έχει και αυτός ένα μερίδιο στην εταιρεία, το οποίο είναι μεγαλύτερο από το να παίρνει απλά τον ονομαστικό του μισθό κάθε μήνα.
Για τη στέγη, τώρα, αυτό είναι ένα πολύ μεγάλο πρόβλημα το οποίο αντιμετωπίζουμε διότι είχαμε μία εποχή πολύ χαμηλών ενοικίων αλλά είναι σαφές πια ότι υπάρχει μία πίεση στα ενοίκια, αποτέλεσμα μίας αγοράς ακινήτων η οποία αναπτύσσεται.
Από τη μία είμαστε ικανοποιημένοι ότι η αγορά ακινήτων αναπτύσσεται. Αν είσαι ιδιοκτήτης ακινήτων είσαι ευχαριστημένος διότι η αξία της ακίνητης περιουσίας σου αυξάνεται. Αν όμως είσαι στο νοίκι έχεις πρόβλημα μεγάλο.
Άρα εμείς κοιτάμε μία σειρά από επιλογές σύμπραξης με τον ιδιωτικό τομέα και παράλληλα αξιοποίησης της ανεκμετάλλευτης περιουσίας που έχει το δημόσιο. Μπορείς να πάρεις, παραδείγματος χάριν, ένα οικόπεδο και στη λογική της παραδοσιακής αντιπαροχής να προσφέρεις σε κάποιον, ο οποίος θα έλθει να το αναπτύξει, τη δυνατότητα να κρατήσει ο ίδιος ένα κομμάτι της ακίνητης περιουσίας που δημιουργεί και ένα άλλο κομμάτι να το νοικιάζει, να το μισθώνει με ελεγχόμενα ενοίκια τα οποία να μπορούν να καλύψουν τις ανάγκες ανθρώπων οι οποίοι δεν μπορούν να πληρώσουν τα ενοίκια της αγοράς.
Δεύτερη ιδέα, έχουμε ένα πολύ μεγάλο απόθεμα διαμερισμάτων τα οποία είναι κλειστά αυτή τη στιγμή και παντελώς αναξιοποίητα. Ας δώσουμε κίνητρα, λοιπόν, στους ιδιοκτήτες ή στους μελλοντικούς ιδιοκτήτες, ή στους μελλοντικούς ενοικιαστές, να τα φτιάξουν, να τα εκσυγχρονίσουν και να μειώσουν και το ενεργειακό τους αποτύπωμα, έτσι ώστε όλα αυτά τα κλειστά διαμερίσματα, τα οποία ουσιαστικά είναι κεφάλαιο που δεν αποδίδει τίποτα και σε κανέναν ούτε στον ιδιοκτήτη, ούτε στον πιθανό ενοικιαστή, να δούμε με ποιο τρόπο μπορούμε αυτό το απόθεμα το σημαντικό, να το εντάξουμε πάλι στην αγορά ακινήτων.
Να δούμε τα ζητήματα που αφορούν τη φοιτητική στέγη. Φαίνεται αδιανόητο αυτή τη στιγμή ότι υπάρχουν πανεπιστήμια τα οποία μπορεί να έχουν δυνατότητα κι έχουν χώρο, να μην έχουν βρει τρόπο, μέσω συμπράξεων δημοσίου και ιδιωτικού τομέα, να κατασκευάσουν φτηνή και ανταγωνιστική φοιτητική στέγη.
Δεν λέω κατ’ ανάγκη να είναι δωρεάν, αλλά ξέρετε όσοι έχετε σπουδάσει εκτός Αθηνών, τι ενοίκια μπορούν να ζητάνε. Φαντάζομαι ότι θα υπήρχε πολύ μεγάλη ζήτηση με ένα πολύ πιο χαμηλό ενοίκιο να μπορεί κανείς να έχει μία αξιοπρεπή φοιτητική στέγη εντός του χώρου του πανεπιστημίου.
Αυτές είναι μόνο κάποιες ιδέες τις οποίες αναπτύσσουμε αυτή την εποχή για να αντιμετωπίσουμε αυτό το πολύ ακανθώδες πρόβλημα της στέγης και της αύξησης του κόστους διαβίωσης συνολικά.
Πηγή: stereanews.gr