Υπάρχει ένα διαχρονικό ερώτημα σχετικά με την αποτυχία του Ελληνικού Κράτους να οργανωθεί σύμφωνα με τα δυτικά ορθολογικά πρότυπα από την ίδρυσή του τον 19ο αιώνα. Η απάντηση σε αυτό το ερώτημα είναι κομβική για την κατανόηση του τρόπου με τον οποίο μπορεί να υπάρξει μια νέα φιλοσοφία και δομή του Εθνικού Κράτους, η οποία θα προσφέρει μια ουσιαστική διέξοδο από την πολύπλευρη κρίση. Μια από τις βασικές προϋποθέσεις για την ανάπτυξη και την κοινωνική συνοχή είναι οι μεγάλες αλλαγές στο κράτος.

Η απαξίωση της δημόσιας διοίκησης στην Ελλάδα, η οποία συνδέεται με το πολιτικό σύστημα, το συνδικαλιστικό κίνημα και μέρος των δημοσίων υπαλλήλων, είναι ένα φαινόμενο που έχει εξελιχθεί σε καταστροφικές διαστάσεις, ιδιαίτερα κατά τα χρόνια των μνημονίων. Αυτό έχει οδηγήσει στη μεταφορά ουσιαστικών αποφάσεων του δημοσίου στους Τεχνικούς Συμβούλους, δηλαδή ιδιωτικές εταιρείες συμβούλων, με κορυφαίο παράδειγμα το Υπερταμείο και το ΤΑΙΠΕΔ.

Η πολιτική ηγεσία έχει διαχρονικά θεωρήσει τη δημόσια διοίκηση ως εργαλείο προώθησης πελατειακών σχέσεων. Το γεγονός αυτό έχει οδηγήσει σε μια κουλτούρα ευκολίας στην ελληνική κοινωνία, όπου η επιτυχία δεν στηρίζεται σε αξιοκρατικά κριτήρια, αλλά στη συμμετοχή στο δίκτυο πατρωνίας. Αυτή η κατάσταση αναπαράγεται μέσω των πελατειακών σχέσεων, που έχουν δημιουργήσει ένα διαρκές πρόβλημα για την κοινωνία.

Οι αγορές και οι ισχυροί επιχειρηματικοί όμιλοι έχουν πιέσει για μαζικές αποκρατικοποιήσεις και περιορισμό της κρατικής παρέμβασης στην οικονομία, γεγονός που έχει οδηγήσει σε πλήρη απορρύθμιση των αγορών και των εργασιακών σχέσεων. Αυτή η πίεση έχει αρνητικές συνέπειες για το κράτος δικαίου και το κοινωνικό κράτος, τα οποία υποχωρούν έναντι των απαιτήσεων των αγορών.

Για να επιτευχθεί μια νέα αρχή, είναι αναγκαίο να κατοχυρωθεί η οικονομική αυτοδυναμία των περιφερειών στη νέα συνταγματική μεταρρύθμιση και ο ρόλος των κεντρικών υπηρεσιών των Υπουργείων να είναι επιτελικός και εποπτικός. Τα έργα και προγράμματα εθνικής εμβέλειας θα πρέπει να εκτελούνται από τις κεντρικές υπηρεσίες, ενώ τα υπόλοιπα θα ανατίθενται στις αιρετές περιφέρειες και στους δήμους.

Επιπλέον, πρέπει να εισαχθούν κίνητρα στη δημόσια διοίκηση ώστε να ενισχυθεί η αποτελεσματικότητά της. Ο δημόσιος υπάλληλος θα πρέπει να έχει καθορισμένους στόχους και να αξιολογείται βάσει της επίτευξής τους. Η ενεργητική και προοδευτική συναίνεση θα πρέπει να υποκαταστήσει την παθητική συναίνεση και η ηθική ευθύνη να κυριαρχήσει στις πολιτικές αποφάσεις.

Η Ελλάδα κατατάσσεται ψηλά στη λίστα των χωρών που καθυστερούν στην ενσωμάτωσή τους στις νέες τεχνολογίες και στις υπηρεσίες του κυβερνοχώρου, γεγονός που καταδεικνύει τις ευθύνες των κυβερνήσεων και της δημόσιας διοίκησης. Η συνεργασία τους με ιδιωτικές εταιρείες είναι κρίσιμη, αλλά ελάχιστες προόδους έχουν γίνει παρά τη διαθεσιμότητα πόρων από την Ε.Ε.

Πηγή: tovima.gr